Powiat Bielski / Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ul. Piastowska 40, 43-300 Bielsko-Biała w terminie od 01.09.2010r. do 30.04.2011r. realizowało projekt konkursowy „Mobilni przez łącza”, który współfinansowany był ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Priorytetu VII Poddziałania 7.2.1. Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Wartość projektu wynosiła 250359,60 zł w tym 85% ze środków europejskich (212 805,66 zł) i 15% z dotacji celowej budżetu krajowego (37 553,94 zł).
Działania w ramach projektu, skierowane były do 20 osób niepełnosprawnych ruchowo z powiatu bielskiego, zainteresowanych zwiększeniem wiedzy, kwalifikacji i umiejętności przygotowujących do wykonywania telepracy.
Były to osoby nieaktywne zawodowo o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności z dużymi ograniczeniami ruchowymi (poruszające się na wózkach inwalidzkich, o kulach czy z innymi schorzeniami układu ruchu), które na co dzień utrudniają im kontakty społeczne i aktywność zawodową.
Głównym celem projektu była aktywizacja społeczna i zawodowa niepełnosprawnych ruchowo mieszkańców i mieszkanek Powiatu Bielskiego.
Cele szczegółowe:
- nabycie lub rozszerzenie kwalifikacji zawodowych adekwatnie do możliwości wynikających z rodzaju niepełnosprawności;
- podniesienie zdolności psychospołecznych;
- pogłębienie wiedzy z zakresu elastycznych form pracy, aktywnego poszukiwania pracy oraz zasad przeprowadzania rekrutacji;
- uzyskanie wsparcia zgodnie z indywidualnymi potrzebami.
Sytuacja osób z niepełnosprawnością na rynku pracy jest niekorzystna i wyraża się niskim poziomem aktywności zawodowej. Dodatkowym problemem ograniczającym dostęp osób z niepełnosprawnością do rynku pracy są bariery architektoniczne i transportowe uniemożliwiające samodzielne poruszanie i przemieszczanie się. Dotyczy to nie tylko osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, ale i osób poruszających się o kulach. Bariery architektoniczne utrudniają im dostęp do większości firm otwartego rynku pracy i skutkują marginalizacją tej grupy osób.
Osoby niepełnosprawne ruchowo, dla których wyjście do pracy to utrudnienie, niejednokrotnie niemożliwe do pokonania, z uwagi na liczne bariery funkcjonalne i architektoniczne, stanowią zatem grupę najbardziej zagrożoną wykluczeniem społecznym i zawodowym.
Grupę docelową stanowiło 20 osób (12 kobiet i 8 mężczyzn) zagrożonych wykluczeniem społecznym w tym:
- 100% osób niepełnosprawnych ruchowo, posiadających orzeczenie;
- 100% osób pozostających bez zatrudnienia;
- 60% kobiet;
- 100% mieszkańców powiatu bielskiego.
Zapewniono równy dostęp do naszej oferty osobom narażonym na wykluczenie społeczne zamieszkałym zarówno na obszarach miejskich, jak i wiejskich (gminy miejskie i wiejskie w powiecie bielskim).
Osoby niepełnosprawne, posiadające schorzenia układu ruchu to osoby najbardziej zagrożone wykluczeniem społecznym. Specyfika niepełnosprawności – trudności w poruszaniu się, ogranicza dostęp tych osób do rynku pracy z powodu barier architektonicznych/transportowych i sprawia, że osoby te mają duże trudności w dostępie do różnych form aktywności społecznej i zawodowej.
Aktywizacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych ruchowo jest znacznie utrudniona, zarówno przez bariery związane ze schorzeniami, brakiem samodzielności, jak i ograniczeniami związanymi ze specyfiką rynku pracy. Opiekę nad osobą niepełnosprawną najczęściej sprawuje najbliższa rodzina, powoduje to ograniczenie mobilności społecznej i zawodowej. Taka sytuacja przyczynia się do powstawania barier mentalnych powodujących postawę wycofania z wszelkiej aktywności.
Ideą projektu było aby osoby niepełnosprawne, które przez swoje ograniczenia fizyczne – zdrowotne nie są w stanie korzystać z pełnego udziału we wszystkich aspektach życia otrzymały w ramach projektu wsparcie w dostępie do informacji, miały ułatwioną komunikację, rozszerzyły swoją wiedzę oraz brały aktywny udział we wszystkich działaniach, które pozwoliły im na skorzystanie ze wszelkich możliwości własnego rozwoju zawodowego i aktywizacji społecznej.
Projekt obejmował następujące działania:
- skorzystanie z usługi Asystenta Osobistego Osoby Niepełnosprawnej - pomoc ON zgodnie z ich indywidualnymi potrzebami zarówno związanymi z życiem osobistym oraz pomoc w załatwianiu spraw urzędowych i zawodowych.
- udział w grupie wsparcia – taka forma spotkań grupowych pozwoliła na integrację grupy, na nawiązanie kontaktów interpersonalnych oraz na podzielenie się osobistymi problemami w związku z niepełnosprawnością. Ważnym w tej formie było także otworzenie się na drugiego człowieka a nie tylko skupienie się na własnych problemach. W trakcie zajęć pracowano w następujących obszarach tematycznych: umiejętności interpersonalne, umiejętności psychospołeczne, asertywność, radzenie sobie ze stresem, wsparcie.
- skorzystanie z poradnictwa psychologicznego - spotkania pozwoliły pokazać jak przebiega taka forma wsparcia, pozwoliły „oswoić” osoby niepełnosprawne z częstą niechęcia wynikającą z niewiedzy na czym polega takie poradnictwo i jednocześnie dały możliwość opowiedzenia o swoich problemach i sprawach, z którymi osoby niepełnosprawne same sobie nie radzą.
- udział w bloku szkoleniowo-warsztatowym z zakresu telepracy - forma wyjazdowa tej formy wsparcia pozwoliła na dalszą integrację grupy oraz dała szanse na uczenie ON samodzielnego funkcjonowania z niepełnosprawnością. Pokazała też możliwości radzenia sobie w innym środowisku niż domowe oraz miała za zadanie przełamanie lęków związanych z nowymi miejscami i kontaktami z innymi ludźmi. Osoby Niepełnosprawne uzyskały także konkretną wiedzę na tematy związane z możliwością podjęcia telepracy oraz z różnymi innymi aspektami pracy zawodowej
W/w blok obejmował 4 moduły:
- Szkolenie - telepraca w świetle uregulowań prawnych,
- Warsztat - zarządzanie czasem w kontekście telepracy,
- Warsztat - umiejętności komunikacyjne w telepracy,
- Wykład - telepraca – różne formy zatrudnienia, elementy klubu pracy;
- udział w kursach: podstawy obsługi komputera i projektowanie stron www. Osoby niepełnosprawne uzyskały konkretne narzędzia i wiedzę, która w obecnych czasach jest niezbędna na rynku pracy. Te umiejętności pozwoliły także na zlikwidowanie barier w komunikowaniu się z innymi ludźmi drogą mailową oraz na kontakty zawodowe „przez łącza”.
- skorzystanie z doradztwa zawodowego – indywidualne spotkania doradcy zawodowego z ON na temat aktywnego poszukiwania pracy, przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej oraz pomoc w pisaniu dokumentów aplikacyjnych. Pokazanie czego można się spodziewać i jak się przygotować na rozmowę kwalifikacyjną.
- udział w indywidualnych rozmowach kwalifikacyjnych z pracodawcami – ON zostały umówione na rozmowy kwalifikacyjne w sprawie pracy z przedstawicielami Zakładów Pracy Chronionej z naszego regionu. Pozwoliło to na praktyczne wykorzystanie całej wiedzy zgromadzonej podczas udziału w projekcie. Stworzenie takiej formy wsparcia pokazało także, jak radzić sobie ze stresem i jak korzystać ze swoich zasobów i swojego potencjału.
Osoby niepełnosprawne miały zapewniony transport na wszystkie formy wsparcia, który zniwelował problemy związane z koniecznością pokonywania barier architektonicznych w środkach komunikacji.
Ta pomoc w transporcie ograniczyła także nieobecności na wszystkich formach wsparcia, przez co osoby niepełnosprawne miały szanse na skorzystanie z szerszego zakresu wiedzy i informacji.
Projekt zakończyła konferencja podsumowująca, w której wzięli udział nie tylko uczestnicy projektu ale także przedstawiciele Pracodawców, lokalnych władz i lokalnych mediów.
Pozwoliło to osobom niepełnosprawnym na dalsze nawiązanie kontaktów zawodowych, czy nawet przeprowadzenia rozmów o warunkach i możliwościach
We wniosku o dofinansowanie projektu „Mobilni przez łącza” założono, iż każdy Uczestnik/czka ukończy przynajmniej 3 formy wsparcia spośród oferowanych, w tym ukończy co najmniej 1 kurs zawodowy. Owo założenie zostało wykonane, wszyscy Uczestnicy ukończyli projekt i skorzystali z więcej niż 3 form wsparcia.
Założono również, iż poszczególne formy wsparcia tj. indywidualne wsparcia psychologiczne, Blok Szkoleniowo-Warsztatowy, kursy zawodowe, indywidualne doradztwo zawodowe, rozmowy kwalifikacyjne, uzyskanie rekomendacji dla pracodawców, ukończy 80% Uczestników/czek w tym min. 10 kobiet i min. 6 mężczyzn. Wymienione formy wsparcia ukończyło więcej niż 80% Uczestników/czek.
W ramach projektu „Mobilni przez łącza” jako produkty projektu:
- powstała „Broszura informacyjna dla pracodawców i osób niepełnosprawnych dotyczącą regulacji prawnych przy zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem telepracy oraz zasady równości szans kobiet i mężczyzn”;
- uzyskano 58 certyfikatów. Wskaźnik certyfikaty został uzależniony od liczby osób, które ukończą Blok Szkoleniowo-Warsztatowy, kurs „Podstawy obsługi komputera” oraz kurs „Projektowanie stron www”. Wartość docelowa wskaźnika została określona na podstawie założenia, iż ukończy w/w formy wsparcia po 16 osób;
- wykorzystano 30 godz. indywidualnego poradnictwa psychologicznego i 19 godz. indywidualnego doradztwa zawodowego;
- Uczestnicy/czki skorzystali z 24 godz. Bloku Szkoleniowo-Warsztatowego (założono 22 godz.);
- Uczestnicy/czki skorzystali z zaplanowanych 40 godz. kursu zawodowego „Podstawy komputera”;
- Uczestnicy/czki skorzystali z 48 godz. kursu zawodowego „Projektowanie stron www” (założono 40 godz.);
- powstało 18 stron internetowych stworzonych przez Uczestników/czki projektu.
Wszystkie podejmowane na rzecz Uczestników/czek projektu działania przyniosły efekty takie jak: podniesienie ich własnej samooceny, zwiększenie motywacji do poszukiwania pracy, zdobycie umiejętności psychospołecznych, uzyskanie wiedzy na temat ulg i uprawnień osób niepełnosprawnych, rynku pracy, wiedzy z zakresu prawa pracy i telepracy, zdobycie umiejętności zarządzania czasem, zdolności komunikacyjnych , a także planowania własnej ścieżki zawodowej oraz zdobycia konkretnych umiejętności będących przedmiotem kursów zawodowych.
W ramach działań informacyjno-promocyjnych zrealizowano cykl spotkań w gminach powiatu bielskiego o charakterze informacyjno–promocyjnym i zaprezentowano projekty współfinansowane przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, które aktualnie realizuje Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Bielsku-Białej, w tym projekt konkursowy: „Mobilni przez łącza”.
W spotkaniach tych uczestniczyły zarówno osoby niepełnosprawne, mieszkańcy poszczególnych gmin oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych, urzędów gmin, a także przedstawiciele ośrodków pomocy społecznej. O realizacji projektu na bieżąco informowano w lokalnych mediach.
W ramach projektu opracowano broszurę informacyjną dla pracodawców i osób niepełnosprawnych. Broszura zawiera materiały dotyczące regulacji prawnych związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem telepracy oraz wszelkie dane teleadresowe, które mogą być przydatne dla osób niepełnosprawnych i pracodawców.
W projekcie zastosowano politykę i zasady horyzontalne, w tym zwłaszcza zasady równości płci:
- wszystkie osoby zaangażowane w pracę w projekcie ukończyły szkolenie: „Polityka równości szans w tym równości płci”;
- diagnoza potrzeb grupy docelowej uwzględniała sytuację kobiet i mężczyzn;
- dobór grupy docelowej uwzględnił zasadę równych szans, w tym równości płci – co najmniej 60% uczestników stanowiły kobiety;
- działania w projekcie – kursy zawodowe z zakresu informatyki kierowane do kobiet przyczyniły się do zmniejszenia dyskryminacji tej grupy w tym obszarze.
W ocenie osób niepełnosprawnych projekt „Mobilni przez łącza” był niejako „trampoliną” z której mogły się odbić od codzienności i niejednokrotnie życia w czterech ścianach swojego domu. Wiedza, umiejętności, kontakty społeczne i kwalifikacje zawodowe pozwolą im na pełniejsze korzystanie z możliwości i własnych zasobów. To co zyskały nie zamknęło się także w realizacji przedstawionych powyżej działań, ale także osoby te nawiązały znajomości, czy nawet przyjaźnie – wsparcie od osób, które borykają się z podobnymi problemami i są w stanie nie tylko zrozumieć, ale i niejednokrotnie pomóc w sytuacjach trudnych.
